Dziewiątego sierpnia 2021, Straż Graniczna wywiozła na łąkę w Usnarzu Górnym grupę uchodźców, między innymi z Afganistanu, którzy do Polski przedostali się z terenu Białorusi. Wśród nich była pani Gul, Mariam, Mohsen, Mohammad, Sayyed, i kilkadziesiąt innych osób. Następnie uchodźcy ci znaleźli się w potrzasku między pogranicznikami obydwu państw, którzy nie pozwalali im na krok ani na wschód, ani na zachód, ani nie pozwalali na dostarczenie im jedzenia, picia, ani opieki medycznej. Przez kolejnych kilka tygodni byliśmy świadkami makabrycznej operacji na żywych organizmach osób z tej grupy, oraz operacji łamania moralnego kręgosłupa naszego społeczeństwa. 2 września chwilę przed północą wspierający uchodźców (spoza kordonów służb mundurowych) aktywiści byli zmuszeni ich opuścić w związku z wprowadzeniem stanu wyjątkowego, a sama uchodźcza grupa w niejasny sposób została spacyfikowana.

W kolejnych tygodniach i miesiącach, przez ostatni rok, uchodźcy stali się ofiarami realnych zbrodni ze strony naszego państwa oraz Białorusi. Wielu z nich przypłaciło to życiem. Data 9 sierpnia symbolizuje te wszystkie zdarzenia. Symbolizuje cały proces, który zaczyna się od odmowy podania Afgańczykom na polu w Usnarzu wody i garnka z jedzeniem, a kończy kolejnymi grobami na podlaskich cmentarzach.I jak by to patetycznie nie zabrzmiało, historię III RP można podzielić na część przed 9 sierpnia 2021 oraz po tej dacie. W roku 1989 nastąpiło nowe otwarcie, Polska miała być praworządnym i solidarnym krajem. Teraz straciła niewinność; ma swoją zbrodnię, której nie da się wymazać, zapomnieć, ani naprawić.To, co w tej chwili możemy, to pamiętać, przypominać, najdzielniejsi – wciąż chodzić do lasu; oraz robić co w naszej mocy, by ten kraj jednak kiedyś stał się praworządny i solidarny. Miarą tego będzie po pierwsze to, że nikt nie będzie bezsensownie cierpiał ani umierał w majestacie systemowej opresji i bezprawia.Grafika: Robert Manowski 2021 – Zmarznięta Madonna – Usnarz – poprzez którą artysta wyraził swoją niezgodę na łamanie praw człowieka w Polsce.